Αιώρηση ή Μετεώριση;

φωτογραφία : Picasaweb

Του Δημήτρη Βερβερέλη

Προχθές ένας φίλος και συνάδελφος μου είπε οτι άκουσε κοροϊδευτικά σχόλια οταν χρησιμοποίησε σε μια συζήτηση τη λέξη αιώρηση και του είπαν οτι δεν είναι σωστή για να εκφράσει την κατάσταση του ελικοπτέρου εν πτήση με μηδενική ταχύτητα, διότι συνδέεται με το εκκρεμές και την κίνησή του κρεμασμένο από ένα σταθερό σημείο , κάτι που δεν έχει σχέση με την πτήση. Αντ’ αυτού η σωστή λέξη, οπως θεωρούσαν οι συνομιλητές του, είναι “μετεώριση”.

Και όμως, το ελικόπτερο κρέμεται από κάπου και αυτό είναι το στροφείο του και έχει όλα τα χαρακτηριστικά του εκκρεμούς. Σημαντικοί χειρισμοί αλλά και συμπεριφορές του ελικοπτέρου κατά την πτήση βασίζονται και εξαρτώνται ακριβώς από αυτό το φαινόμενο. 

Αντιγράφω το παρακάτω από το English Greek Encyclopedia-Dictionary of Aviation των εκδόσεων D & J Vardikos. (Vivliotechnica Hellas) που παρεμπιπτόντως είναι εξαιρετική δουλειά:
“Το ελικόπτερο κατά την αιώρηση κρέμεται από το στροφείο σαν ένα εκκρεμές ,ενώ η δύναμη στήριξης του στροφείου εξισορροπεί το βάρος του ελικοπτέρου.”

Η λέξη “μετέωρος” κατά το λεξικό του Μπαμπινώτη, σημαίνει ο αιωρούμενος, ο υψωμένος στον αέρα και κατ’ επέκταση ο “αβέβαιος, ο ασταθής” πράγμα που οδήγησε τη χρήση της λέξης για την περιγραφή των καιρικών φαινομένων (μετεωρο-λογία, μετεωρίτης κ.α.)

Η λέξη αιωρούμαι από την άλλη σημαίνει “κινούμαι ή μένω ακίνητος στο κενό” αλλά και “κινούμαι ενώ είμαι κρεμασμένος ή στερεωμένος σε σταθερό σημείο” τα οποία είναι σίγουρα πιο κοντά στον χαρακτήρα του ελικοπτέρου.

Αν αναλύσουμε ακόμα περισσότερο τη λέξη “μετέωρος” θα δούμε ότι προκύπτει από τις λέξεις μετά + αιώρηση [μετ(α) + η-ορ-ος (ρ. αείρω - υψώνω - ο αιωρούμενος στον αέρα)] που σημαίνει κυριολεκτικά ότι περνάω από μία κατάσταση στην αιώρηση.

Δεν είναι μεγάλη διαφορά αλλά η σωστότερη ορολογία στον αντίποδα της αγγλικής λέξης “hover” είναι αιώρηση και όχι μετεώριση. Σε κάποιο από τα αρχικά εγχειρίδια ελικοπτέρων που μεταφράστηκαν όταν τα ελικόπτερα πρωτοεμφανίστηκαν στην Ελλάδα, κάποιος χρησιμοποίησε την λέξη μετεώριση αντί για αιώρηση και… φυσικά παρέμεινε έτσι μέχρι και σήμερα κυρίως στα ελικόπτερα της Πολεμικής Αεροπορίας αφού και η Αεροπορία Στρατού αλλά και η Πολιτική Αεροπορία χρησιμοποιεί τον όρο “αιώρηση”.

Έτσι για τους τύπους πάντως hover σημαίνει “φτερούγισμα” και αντικατοπτρίζει το πέταγμα του πουλιού colibri που συναντάται κυρίως στην Αμερική και έχει την ιδιαιτερότητα να μπορεί να κινεί τα φτερά του με τόση ταχύτητα που μπορεί και αιωρείται. 
Μεταφορικά χρησιμοποιείται για να δηλώσει την κίνηση ενός σώματος πάνω σε ενα στρώμα αέρα.

Υ.Γ. Την λεξη “μετεώριση” δεν τη βρήκα σε κανένα λεξικό.

φωτογραφία colibri: Photo-Net

http://www.greekhelicopters.gr/helos/?p=2379