Η σκέψη ηταν δική μου και την υιοθέτησε, οταν μιλώντας για βιβλία και για απόκτηση γνώσης, του ελεγα οτι καθε βιβλίο που διαβάζει κάποιος, ειναι ενας λόφος που τον ανεβαίνει και που του μεγαλώνει τον ορίζοντα, ενω ταυτόχρονα τον προβληματίζει γιατί βλέπει οτι ειναι πολύ περισσότερα εκείνα που δεν γνωρίζει και που πολλαπλασιάζονται κάθε φορά που ανεβαίνει λίγο ακόμη...! Οσο προστίθεται γνώση,τόσο αναγνωρίζεται το μέγεθος της... ελειψής της !
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο βάτραχος και το πηγάδι του !
Μια φορά και ένα καιρό ζούσε σε ένα πηγάδι ένας βάτραχος, που ήταν ευτυχισμένος σε αυτόν τον περιορισμένο χώρο , μέχρι που μια μέρα έπεσε στο πηγάδι κι ένας αλλος βάτραχος που ζούσε για πολύ καιρό δίπλα σε ένα μεγάλο ποτάμι...
Όταν βρέθηκαν μαζί στο πηγάδι ο βάτραχος του ποταμού ρώτησε :
_Καλά, εδώ μέσα ζεις;
_Ναι, του απάντησε ο βάτραχος του πηγαδιού ! Γιατί;
Ω! Eγώ έζησα κοντά σε ένα μεγάλο ποτάμι, και είχα πολύ χώρο για να πηγαίνω από δω και από κει, γνώρισα πολλά πράγματα και πολλά άλλα πλάσματα !
_Πιο μεγάλο από το πηγάδι μου , δεν θα είσαι στα καλά σου ! Δεν υπάρχει περίπτωση !Θα είσαι τρελός! Άκου 'κεί, αλλα πλάσματα...! Δεν καταλαβαίνεις ότι μόνο εμείς είμαστε !!
Αυτή η μικρή ιστορία θυμίσει τους ανθρώπους με πολύ στενό μυαλό( και ελάχιστη γνώση) που φαντάζονται ότι δεν υπάρχει κάτι πιο μεγάλο από το πηγάδι τους, και που δεν ξέρουν, και δεν θέλουν να γνωρίσουν ότι υπάρχει εκτός από το πηγάδι τους, κάτι άλλο ! και ετσι ζούν ευτυχείς στο χώρο τους ....
Ο ΝΟΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΓΙΝΕ ΕΝΑ ΜΕ ΤΟ ΤΕΙΧΙΟ ΤΟΥ ΠΗΓΑΔΙΟΥ ΤΟΥΣ !
Γνωστός και ο χρησμός για το ποιός ηταν ο ευτυχέστερος ανθρωπος του τότε γνωστού κόσμου !
Σύμφωνα , λοιπόν, με τον περίφημο χρησμό του Μαντείου των Δελφών, "ο ευτυχέστερος, ολων των ανθρώπων, ηταν ο εκ Ψωφίδος Αγλαός".
Ο Αγλαός ηταν ενας τσοπάνης απο τα Τριπόταμα (την Αρχαία Ψωφίδα) και το μόνο πράγμα που γνώριζε ηταν τα πρόβατά του και το δρομολόγιο απο το καλυβάκι του στη στάνη και απο τη στάνη στο καλύβι του ! Τι τα ηθελε τα αλλα !!
Και βέβαια θυμίστε μου, νομίζω το γράφει ο Παπαδιαμάντης στα "Ρόδινα ακρογιάλια (αν οχι, διορθώστε με παρακαλώ) , οτι "την ηώ και το λυκαυγές τ΄απολαμβάνουν ζώα ημερα και αγρια και κανας τσοπάνης σφυρίζων άφροντις μα τόσον ευτυχής που ουτε ο ιδιος το ειχε φανταστεί !!"
Ευτυχία, λοιπόν, ή ευδαιμονία ή ολβία κατάσταση (δεν θα αναλύσουμε τώρα τη διαφορά μεταξύ τους) βρίσκεται ή ελλοχεύει ή συναντιέται ή εχει ως "βιότοπο" την αγνοια και την αγραμματοσύνη ή τη γνώση ; (Ποιός μπορεί ν' απαντήσει με βεβαιότητα και επιχειρήματα ; Και βέβαια μην μου πήτε για τον Μαρξ, το τσιμπιδάκι και την πρίζα !)
Ακολουθεί ενα καταπληκτικό αρθρο απο το εξ ισου καταπληκτικό ιστολόγιο Οιστρος,που δικαιώνει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μου και που αξίζει να το διαβάσετε !
"Στην υγειά της πόρνης της άγνοιας!!
Οι φίλοι του τον έλεγαν "φιλόσοφο". Και ήσαν πολλοί. Μου πήρε καιρό να μάθω ότι το όνομά του ήταν Κώστας. Κανείς δεν τον φώναζε έτσι πια. Καθόταν σιωπηλός μπροστά στις πολύβουες παρέες. Έπινε κι άκουγε. Μιλούσε μόνο όταν γούσταρε πραγματικά να πει κάτι. Για αρκετό καιρό τον θεωρούσα "υπερτιμημένο". Μέχρι που καναδυό περιστατικά με έκαναν κι άλλαξα γνώμη. Η παρέα γύρω ετερόκλητη. Κι όλο και πλήθαινε. Ένας δικηγόρος, μία μακιγιέρ, ένας επιχειρηματίας, μία διαφημίστρια, ένας πανεπιστημιακός, μία "οικοκυρά", ένας αγρότης, δύο φοιτήτριες, ο φίλος της μίας φαντάρος, ένα ζευγάρι εφοριακών και ένας μεγαλομπακάλης (ιδιοκτήτης σούπερ μάρκετ συστηνόταν) μετά της συμβίας του. Τιτίβιζαν ξέγνοιαστα για τα τρέχοντα και τις διακοπές που τελείωσαν.
Μετά ήρθαν τα μεζεδάκια. Η κουβέντα αραίωσε. Η παρέα υποκλίθηκε στις γεύσεις και το κρασί προς στιγμήν, για να ξαναπιάσει την επικαιρότητα μετά με χορτάτη ... διάθεση. Από το Μουντομπάσκετ μέχρι τον πόλεμο στο Λίβανο και τον Γκίντερ Γκράς. Θριαμβολογίες, αναλύσεις, αφορισμοί, διαφωνίες και πάλι απ' την αρχή. Κι ο φιλόσοφος αμέτοχος. Η φοιτήτρια της κοινωνιολογίας (πολέμιος του Γκράς μετά τις αποκαλύψεις, υπέρμαχος της Χεζμπολάχ ενάντια στα κατεστημένα και λάτρης της εθνικής μπάσκετ που -κατά δήλωσή της- πρωτοείδε χθες) αποφάσισε με τον αυθορμητισμό της ηλικίας της να τον βάλει στην κουβέντα.
-Κι εσείς -που σας λένε και φιλόσοφο- τι λέτε για όλα αυτα? τον ρώτησε όλο νάζι. Ξαφνικά σταμάτησαν όλοι την κουβέντα και κρεμάστηκαν στα χείλη του. Εκείνος -σαν μέγας θεατρίνος που βγαίνει στη σκηνή- δεν βιάστηκε. Άρχισε να μετατοπίζει αργά τα πιάτα από τον χώρο που βρισκόταν μπροστά του. Μετά έβγαλε τελετουργικά ένα στυλό από την τσέπη του. Κι αφού βεβαιώθηκε με μία ματιά ότι είχε την προσοχή όλων, είπε:
- Έχω μία θεωρία. Την αποκαλώ θεωρία της γνώσης και της άγνοιας. Έφερε το στυλό και έφτιαξε μία κουκίδα στο χάρτινο τραπεζομάντηλο μπροστά του. - Έστω ότι εδώ έχουμε έναν άνθρωπο ανόητο. Αμόρφωτο. Αδαή. Αγνοεί τα πάντα. Οι γνώσεις του δεν έχουν κύκλο. Είναι απλά μία αυτοτελής κουκίδα. Μικρή κι ασήμαντη. Ξαναπήρε το στυλό και ζωγράφισε γύρω από την κουκίδα έναν μικρό κύκλο. Η κουκίδα έμενε στο επίκεντρο. - Εδώ είναι ένας άλλος άνθρωπος. Ξέρει περισσότερα. Όχι πολλά όμως. Η γνώση του έχει ένα μικρό κύκλο. Φανταστείτε αυτόν τον κύκλο να έχει επίκεντρο την κουκίδα του προηγούμενου αλλά να βρίσκεται λίγο πιο ψηλά. Ας πούμε με καλύτερη θέα. Καταλαμβάνει κάποιο χώρο, λοιπόν, ο κύκλος του. Ο ίδιος συνειδητοποιεί ταυτόχρονα ότι η άγνοια του μπορεί να είναι μεγαλύτερη της γνώσης. Γιατί είναι πιο ψηλά και βλέπει καλύτερα. Το στυλό συνέχισε να φτιάχνει ομόκεντρους κύκλους γύρω από την κουκίδα. Όλο και πιο μεγάλους. - Κι αυτοί είναι άλλοι άνθρωποι. Με γνώσεις όλο και περισσότερες. Κύκλους μεγαλύτερους. Και έστω κάθε φορά κι ένα επίπεδο ψηλότερους. Όσο αυξάνονται και ανεβαίνουν οι κύκλοι τόσο οι κάτοχοι -καθώς στέκονται στο επίκεντρο τους- συνειδητοποιούν πόσος χώρος μένει ακόμη κενός έξω από το κυκλάκι τους. Πόσο χαώδης είναι η γνώση που αγνοούν (έδειξε με μία κίνηση το υπόλοιπο λευκό και άγραφο τραπεζομάντηλο).
Ας πάμε για παράδειγμα, στον μεγαλύτερο κύκλο μας. Τον εξυπνότερο και πιο μορφωμένο της υπόθεσης. Η περιφέρεια στον κύκλο των γνώσεων του αυξημένη. Και φυσικά το δικό του επίκεντρο είναι στην κορυφή. Αλλά ο ίδιος από εκεί έχει μία τρομακτική θέα του "ωκεανού" των γνώσεων που αγνοεί. Κι αυτό τον κάνει πιο συνεσταλμένο. Ας γυρίσουμε τώρα στον αρχικό μας ήρωα. Τον παντελώς ανόητο και αμαθή. Ο δικός του κύκλος ένα κενό σύνολο. Μία απλή κουκίδα βουλιαγμένη στο πιο χαμηλό επίπεδο. Με θέα κοντόφθαλμη. Δεν ξέρει τίποτα. Και πανευτυχής καθώς είναι στην άγνοιά του, δικαιούται να ομιλεί για τα πάντα. Μετά σήκωσε τελετουργικά το ποτήρι. Γέλασε δυνατά και είπε:
- Στην υγειά της πόρνης της άγνοιας...."
(Τον φιλόσοφο και την συγγραφέα του αρθρου δεν τους γνώρισα ποτέ και το αρθρο του οιστρου το διάβασα πολλά χρόνια αργότερα απο τότε που ειχα-και που συνεχίζω να εχω - τους προβληματισμούς μου" περί γνώσεως η αγνοίας"! ! Μάλον γέρνω υπέρ της δεύτερης , γι' αυτό και ...σηκώνω και εγώ το ποτήρι μου στην "Υγειά της Πόρνης της Αγνοιας"....) Εσείς τι λέτε ; ! ! !
Ι.Β.Ν.
8 σχόλια:
Πόρνη λοιπόν η άγνοια?Πολύ φιλοσοφική παρομοίωση. Σίγουρα είναι ετσι μιας και ανήκει σε όλους.Όσο και να ψάχνεις πάντα είσαι αμαθείς η γνώση είναι άπειρη.
Την καλημέρα μου με προβλημάτισες!!
Καταπληκτικό το θέμα σου. Όχι μόνο με συνεπήρε αλλά και με προβλημάτισε. Υπέρ ή κατά της γνώσης; Υπέρ ή κατά της Άγνοιας; Να δοκιμάσουμε από το ξύλο της Γνώσης ή όχι; Η ιστορία με τον βάτραχο μου θύμησε το Σπήλαιο του Πλάτωνα. Όμως η συνέχεια, θα με κάνει να σκεφτώ πολύ! Με καθήλωσες!!!
Κυρία "ΖΖ" καλησπέρα !
Χαίρομαι που σε προβλημάτισα γιατί αυτό σημαίνει οτι εχεις ανεβεί πολλούς λόφους (επίπεδα γνώσης) και εχεις εξασφαλίσει αρκετή θέα...
Εξ αλλου υψοφοβία αισθάνονται οσοι βρίσκονται ψηλά και εσείς ,απ' οτι διαβλέπω απο τα γραφόμενά σας,ειστε αρκετά ψηλα..
Λογικός λοιπόν ο προβληματισμός σας !
Η αγνοια ,ναι, ειναι "κοινή" και στο θέμα αυτό θα επανέλθω...
Μελίτη μου καλησπέρα !
Για σένα τι να πώ, που βρίσκεσαι πολύ ψηλά και το ξερω εδω και πολλα χρόνια..
Το θέμα γνώση η αγνοια και η σχέση τους με την ευτυχία των ανθρώπων που θεωρείται "θέσφατον" ζητούμενο στο "ξεφωτο" που λέγεται ζωή, ειναι πολύ μεγάλο...
Θα επανέλθω και ισως και με τη πολύτιμη βοήθειά σου!!
Φίλε Ιωάννη!
Καλώς σε βρίσκω!
Buenas tardes!
Φιλτάτη Mareld καλως ορισες !
Η παρουσία σου με τιμά και η γνώση σου με προβληματίζει..
Αν διαβασες τα περι Γνώσεως-Αγνοίας και Ευτυχίας, πολυ θα χαιρόμουν , αν κατέθετες και τη δική σου τη γνώμη πάνω στο θέμα αυτό.
Η γνώμη σου, θα εχει μεγάλη βαρύτητα!
Σε ευχαριστώ..
Η ιστορία είναι πολύ παλαιότερη.Με γύρισες πίσω στο αμφιθέατρο της φιλοσοφικής!!Το παράδειγμα με τους ομόκεντρους κύκλους χρησιμοποίησε ο καθηγητής μας χωρίς όμως να υψώνεται αντίστοιχα το κέντρο,αντίθετα να "βυθίζεται".O άνθρωπος κατέχει τόση γνώση όσα σημεία βρίσκονται μέσα στον κύκλο.Αυτά που είναι στην περίμετρό του όμως δηλώνουν το μέγεθος της άγνοιάς του!!Κι όλα αυτά για να καταλήξει στο Σωκράτη και τη φράση του "ΕΝ ΟΙΔΑ ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ",που αποτελεί και την αφετηρία της θεωρίας του περί γνώσεως.Προβάλλοντας ως παράδειγμα τον εαυτό του ήθελε να τονίσει ότι ο άνθρωπος πρέπει να διακατέχεται από ταπεινοφροσύνη-"βλ.βυθίζεται"-αφού μόνο για τη γνώση της άγνοίάς μας είμαστε σίγουροι ότι κατέχουμε.Πίνω στην υγειά της γνώσης,επειδή ήταν ένα από τα αρχέγονα δώρα και γι'αυτό προσπαθούμε συνέχώς να αποκτήσουμε έστω και ένα μικρό κομματακί αυτής... μαζί με ένα μεγαλύτερο της άλλης...χιχι
Μαράκι μου καλημέρα και καλό μήνα !
Και εγώ ειμαι λάτρης της γνώσης και της ομορφιάς και το δηλώνω ! !
Ο προβληματισμός μου, ομως, ειναι στο κατά πόσο η γνώση ή η αγνοια εξασφαλίζουν ενα κομματάκι εστω , απ' αυτό το πολυπόθητο και "πολυκυνηγημένο" αγαθό που λέγεται ευτυχία η καπως ετσι τέλος πάντων...
Φιλάκια ! Καλή σου μέρα !
Δημοσίευση σχολίου