Από όσο γνωρίζουμε, ο πρώτος που σχεδίασε ελικόπτερο ήταν ο Ντα Βίντσι, μετά από αυτόν πολλοί προσπάθησαν, αλλά τελικά σε αυτό τον αιώνα και μάλιστα στα μέσα του αιώνα, είδαμε επιτυχημένη παρουσία με τον Ρώσο κόμη Σικορσκι και τα ομώνυμα ελικόπτερα.
Έτσι έχουμε ένα σκάφος στην αιώρηση με την εξισορρόπιση των δυο δυνάμεων του κυρίως και του πίσω στροφείου, για να αρχίσει να κινείται προς μια κατεύθυνση το σκάφος, πρέπει να δημιουργήσουμε μια συνισταμένη προς εκείνη την κατεύθυνση, μεγαλύτερη από τις άλλες δυνάμεις.
Αυτό το πετυχαίνουμε δίνοντας στο κυρίως στροφείο την αντίστοιχη κλίση με το να σπρώξουμε το κύκλοτρο ελαφρά προς εκείνη την κατεύθυνση.
Έχουμε λοιπόν το αντικείμενο (σκάφος) ,την κίνηση (σχετικός άνεμος) και τον αέρα (ατμόσφαιρα).
Τους νόμους που διέπουν αυτήν την ομάδα θα εξετάσουμε περιληπτικά για να έχουμε μια γενική εικόνα.
Tα ελικόπτερα ονομάζονται και αεροσκάφη κινητών πτερύγων και με αυτό τον τίτλο εξηγούν αυτόματα τον τρόπο που πετούν, σε σχέση με τα αεροπλάνα. Ότι δηλαδή χρησιμοποιούν το κυρίως στροφείο για να αποκτούν την άνωση, την δύναμη εκείνη που θα τα εξισορροπεί με την βαρύτητα.
Η κάθε πτέρυγα του στροφείου είναι ένα φτερό μικροσκοπικό αεροπλάνου που περιστρέφεται γύρω από τον άξονα και με βάση τους νόμους της φυσικής ( Bernoulli ) δημιουργείται η αντωση και έτσι όταν η δύναμη αυτή είναι μεγαλύτερη από το βάρος, τότε το σκάφος εγκαταλείπει το έδαφος.
Εδώ έρχονται τα άσχημα νέα, ότι χωρίς το ουραίο να εξισορροπεί την περιστροφική αντίδραση του κυρίως στροφείου, θα γύριζε η καμπίνα με την ίδια ταχύτητα περιστροφής με το στροφείο, αλλά σε αντίθετη φορά , με βάση τον νόμο της φυσικής της δράσης-αντίδρασης. (Νεύτων)
Έτσι λοιπόν γεννήθηκε και η ανάγκη του ουραίου, που είναι είτε στροφείο είτε πεπιεσμένος αέρας.
Υπάρχουν βέβαια και μεγάλα μοντέλα ελικοπτέρων που το πρόβλημα αυτό το λύνουν με δυο μεγάλα στροφεία είτε ομοαξονικά( kamove ) είτε στις δυο άκρες του σκάφους ( sinuk ).
Τώρα που ξέρουμε για τις δυνάμεις μπορούμε να δούμε και τα χειριστήρια που τις ελέγχουν.
Το σύνθετο collective είναι αυτό που αλλάζει την κλίση στο κυρίως στροφείο και μεταβάλει την γωνία προσβολής του, τα δε ποδοστήρια pedals κάνουν το ίδιο στο ουραίο. Κάθε φορά που επενεργούμε στο κυρίως στροφείο και αλλάζουμε την ισχύ, πρέπει να κάνουμε και τις αντίστοιχες διορθώσεις και στα ποδοστήρια . Το σύνθετο παίρνει την ισχύ από τον κινητήρα και το μεταφέρει μέσω του transmition στο στροφείο, με το όργανο δε της πίεσης εισαγωγής manifold pressure μετρούμε την αναγκαία ισχύ.
Το κύκλοτρο cyclic αλλάζει την κλίση του κυρίως στροφείου, έτσι ώστε να δίνει την κατεύθηση στη δύναμη της άνωσης, για να πάρει πορεία το σκάφος.
Όλη η τεχνολογία βασίζεται στο να έχεις έναν κινητήρα με μεγάλη ροπή ,να μεταφέρεις την κίνηση στο κυρίως και στο ουραίο, αλλά με διάφορους τρόπους, ανάλογα το σκάφος, περνώντας την από το trasmition για να έχεις τις ανάλογες στροφές, πολλές στο πίσω , λίγες στο κυρίως και με ντίζες να δίνεις τις εντολές στα στροφεία για το τι κίνηση θέλεις να σου δημιουργήσουν, μπορείς να έχεις σφαιρική κίνηση , μπρος- πίσω ,πάνω- κάτω , πλάγια- πίσω και πάνω σ' όλες τις διαστάσεις, αρκεί να ξέρεις να το ζητήσεις.
Στην εκκίνηση έχουμε διάφορους τρόπους που εμπλέκεται το στροφείο στο παιχνίδι, ο πιο απλός και πιο σπάνιος είναι ο φυγοκεντρικός στα Bell 47 και στα Brandley. Με ιμάντες στα Robinson και στα Switcher. Η εμπλοκή γίνεται μετά, για να έχει η μίζα την δυνατότητα να γυρίσει ( εκκίνηση ) τον κινητήρα χωρίς το βάρος των στροφείων.
Ετσι λοιπόν πλησιάζοντας το σκάφος κάνεις έναν γενικό εξωτερικό έλεγχο και με τα μάτια αλλά και με τις άλλες σου αισθήσεις, όπως η αφή, για την σωστή κατάσταση των επιφανειών και η όσφρηση για διάφορες ενδείξεις, ότι δεν έχεις διαρροή καυσίμου η λαδιού κ.α.
Γυρίζεις γύρω και ελέγχεις τον τζαμένιο θόλο, ότι είναι καθαρός , οι πόρτες ανοίγουν και κλείνουν κανονικά, οι είσοδοι αέρα διαμπερείς, τα σχοινάκια για την ένδειξη της παρεκτροπής ελεύθερα , στον κινητήρα όλα τα καλώδια και οι συνδέσεις σωστά τοποθετημένες με τα καπάκια τους , δεν λείπουν βίδες , τα στροφεία σωστά χωρίς χτυπήματα και οι γωνίες προσβολής τους καθαρές, οι δε συνδέσεις μέσα στις κανονικές τους ανοχές.
Ποσότητα λαδιού και καυσίμου, η ανάλογη με την διαδρομή, και καλός έλεγχος της ποιότητάς του, αν μπορούμε δηλαδή , τα λάδια να μην είναι πολύ μαύρα και χωρίς πυκνότητα , το δε καύσιμο εκτός από τον έλεγχο για το νερό , να προσέχουμε την έντονη μυρωδιά του και το καθαρό του χρώμα.
Οι βάσεις του κινητήρα και των δυο σασμάν να μην έχουν λάδια και οι δείκτες των λαδιών των σασμάν να έχουν την σωστή ποσότητα και χρωματισμό.
Τα teletemp είναι άλλος ένας πολύ καλός πληροφοριοδότης για τις θερμοκρασίες που έχουν ανεβάσει τα ευαίσθητα σημεία του σκάφους, μην τα ξεχάσεις.
Η σωστή σειρά που έχει το Check list κάθε ελικόπτερου βοηθά στην έλλειψη των λαθών, ακολουθήστε το.
Στα Robinson, στον εξωτερικό έλεγχο έχουμε και τις ενδεικτικές λυχνίες των στροφείων (θερμοκρασία) , του alternator και καυσίμου (ποσότητα για 5 λεπτά !! περνάνε γρήγορα ) που πρέπει να ξέρουμε ότι λειτουργούν και δεν είναι καμένες.
Πριν αρχίσει το Check list ελέγχουμε την εσωτερική γενική κατάσταση, ανάλογα με το τι κάνουμε, να μην έχει αντικείμενα ελεύθερα που θα δημιουργήσουν πρόβλημα στην πτήση με την ανεξέλεγκτη κίνηση τους, σταθεροποίησέ τα η βγάλτε τα από το σκάφος , σφήκες σαν λαθρεπιβάτες απαγορεύονται επίσης, τώρα είναι η στιγμή να τσεκάρουμε τον συνεπιβάτη μας, εάν τον δούμε σε περίεργη στάση , τσιτωμένο , με συμπεριφορά έντονη, όχι την φυσιολογική δική του που τον ξέραμε πριν, τώρα πρέπει να αποφασίσουμε και να μην τον πάρουμε μαζί μας, γιατί η αντιμετώπιση πανικοβλημένου ανθρώπου στον αέρα δεν είναι όχι μόνο εύκολη , αλλά και χωρίς επικίνδυνα αποτελέσματα για μας και κυρίως το σκάφος.
Ένα άλλο που πρέπει είναι, πριν την εκκίνηση, να ζητήσουμε ησυχία από τους συνεπιβάτες μας για λίγο χρόνο , ώστε να κάνουμε τις επόμενες κινήσεις συγκεντρωμενοι.
Κάθε τύπος έχει το στυλ του όχι μόνο στην πτήση, αλλά και στην εκκίνηση , πρέπει να υπολογίζετε και στην προσωπικότητα κάθε ελικοπτέρου, έστω και του ιδίου τύπου, ειδικά στην εκκίνηση καλό είναι να ρωτάτε αυτόν που πετάει συχνά με το συγκεκριμένο σκάφος για να σας πει τα μυστικά του.
Πήρε λοιπόν μπροστά το στροφείο, άρχισε να γυρίζει στον σωστό χρόνο , το βασικό εδώ είναι να έχουμε την πόρτα μας ανοιχτή για να λέξουμε τον χώρο γύρω, ειδικά του πίσω στροφείου και να ακούσουμε τον κινητήρα πως λειτουργεί, μετά συνεχίζουμε πάντα με το Check list μέχρι να είμαστε έτοιμοι πια για απογείωση. Είμαστε έτοιμοι μόνο , όταν όλες οι θερμοκρασίες είναι στα πράσινα, οι δε στροφές του κινητήρα και του στροφείου και αυτές στο κέντρο της πράσινης περιοχής.
Εάν είναι η πρώτη φορά που το πετάμε αυτό το σκάφος, καλό είναι να του κάνουμε έναν έλεγχο ισχύος και εφόσον το επιτρέπει ο χώρος με μια στροφή 360 αντίθετα από την κίνηση του στροφείου, αν και τώρα όλα είναι εντάξει, μπορούμε να ξεκινήσουμε για την πτήση μας.
Hover taxi είναι η χαμηλή πτήση κάτω από το ένα μέτρο που ακολουθούμε μέσα στο αεροδρόμιο , την κίτρινη γραμμή όπως και τα αεροπλάνα και η ταχύτητα της δεν περνάει την ταχύτητα γρήγορα βαδίζοντος ανδρός, όταν μπορούμε και θέλουμε μεγαλύτερη ταχύτητα τότε ζητούμε από τον πύργο άδεια για air taxi και πετάμε γρηγορότερα και ψηλότερα , ανάλογα την περίπτωση , αυτά βεβαίως και τα δυο είναι ορολογίες αεροδρομίων, στις εκτός αεροδρομίων πτήσεις είναι φράσεις που θα χρησιμοποιηθούν σε σχηματισμούς.
Η εμπειρία μου λέει σαν ΙΧ όχι σχηματισμούς, αλάργα! αλάργα!
Αυτό είναι το Λούνα Πάρκ στην εκπαίδευση, γιατί παίζεις με χαριτωμένες και γρήγορες κινήσεις με το σκάφος.
Έλα στην αιώρηση, ανέβα στο ενάμιση μέτρο και κλείσε την μανέτα, τότε το σκάφος θα γυρίσει από την μια μεριά, εκείνη της φοράς του στροφείου και εσύ εάν είσαι γρήγορος θα έχεις διορθώσει με τα ποδοστήρια , αλλά συγχρόνως, λόγω βαρύτητας θα πέφτει στο έδαφος, γρήγορα το σύνθετο επάνω , για να κάτσει μαλακά και να μην σου πονέσει η μέση.
Κάντο μερικές φορές, δες το και με βάρος (εκπαιδευτή) και χωρίς (σόλο).
Μετά, όταν το πετύχεις καλά, ανέβα στα 2,5 μέτρα και μετά στα 4 μέτρα, ανάλογα με το σκάφος, τα Robinson μέχρι τα 5 αντέχουν !
Αυτή η άσκηση και η τελειοποίησή της θα σε βοηθήσουν στην αυτο- περιστροφή(Autorotation) από κανονικό ύψος, μια και στην πραγματικότητα αυτή η φάση είναι η τελική της άλλης αυτο περιστροφής.
Μόλις αρχίσουμε να παίρνουμε ταχύτητα και ειδικά μετά τα 15 μίλια περίπου, έρχεται και καθαρίζει το στροφείο από τα αερο- νημάτια , που μειώνανε την αντωση και έτσι χρειαζόμαστε λιγότερη ισχύ (ETL), αυτό βέβαια ισχύει όταν έχουμε άπνοια, με άνεμο γίνεται από μόνο του.
Διατηρούμε την ισχύ και αρχίζουμε να κερδίζουμε ύψος, περνώντας τα διάφορα εμπόδια, σε μια σεβαστή απόσταση και ελέγχοντας για την κυκλοφορία , μέχρι να φύγουμε από τον κύκλο του ελικοδρομίου. Μετά παίρνουμε πορεία για τον χώρο των ασκήσεων.
Με την ίδια τεχνική μπορούμε να κάνουμε άνοδο με 45 μοίρες η 60, ώστε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια μπροστά μας, εδώ η διαφορά είναι ότι χρειάζεται περισσότερη ισχύ για να πιάσουμε τις αντίστοιχες κλίσεις.
Η πιο απαιτητική σε ισχύ είναι η κάθετη απογείωση, που πλέον εδώ έχουμε μια αιώρηση με άνοδο και όλα τα γκάζια.
Αφού περάσουμε το ύψος του εμποδίου , καλό είναι να συνεχίσουμε σε πιο ήπιες γωνίες ανόδου για να έχουμε ETL και χαμηλές θερμοκρασίες.
Από την άλλη μεριά είναι η απογείωση κόντρα στον άνεμο , όπως και η προσγείωση και μετά τα 500 πόδια, η ανάλογα το έδαφος είμαστε εκτός.
Πολύ προσοχή στην κυκλοφορία, νομίζουμε ότι είμαστε μόνοι μας, αλλά όχι, ειδικά το καλοκαίρι, έχουμε περίπου 50 ελικόπτερα στον αέρα, σίγουρα ένα πετάει δίπλα σας και δεν σας βλέπει, δέστε το εσείς. !!
Χρήση των χειριστηρίων σε ευθεία οριζόντια
Στροφές με μέση κλήση
Ανοδος και στροφή με άνοδο
Κάθοδος και στροφή με κάθοδο
Αποφυγή συγκρούσεων ,180 στροφή ελέγχου χώρου
Διαδικασίες ανάγκης, υδραυλικά, ουραίο, κάθοδοoς με ισχύ
Η πιο όμορφη στιγμή στην εκπαίδευση είναι εκείνη που μαθαίνεις τις διαδικασίες ανάγκης, γιατί τότε βλέπεις πόσο ακίνδυνο είναι να πετάς με ελικόπτερο.
Εάν λοιπόν χάσεις τα υδραυλικά σου, κατά την πτήση, απλώς κάνεις μπράτσα μέχρι να προσγειωθείς στο συνεργείο επισκευής.
Αν χάσεις το clutch στο Robinson και αφού κάνεις τον έλεγχο του χρόνου και βγάλεις την ασφάλεια, συνεχίζεις μέχρι το κοντινότερο συνεργείο και προσγειώνεσαι εκεί για να στο ελέγξουν, προσέχοντας να μην φορτώσεις το στροφείο με απότομες αλλαγές και αναταράξεις.
Μπορεί να χάσεις και το ουραίο, αυτό θα το χωρίσουμε σε 2 περιπτώσεις, μια όταν καταστραφεί μόνο το στροφείο . Πες ότι φεύγει από τον συνεπιβάτη σου ένα αντικείμενο με μεγάλη επιφάνεια, όπως είναι ένα τετράδιο, και με τον άνεμο χτυπάει το πίσω στροφείο , τότε αυτό που εκείνη τη στιγμή γυρίζει με 4500 στροφές γίνεται κομμάτια, τότε εάν έχουμε ταχύτητα πάνω από 50 μίλια δεν γίνεται το σκάφος σβούρα και μπορείτε να αρχίσετε την διαδικασία προσγείωσης με αυτο -περιστροφή , αφού κλείστε και το καύσιμο πριν το flaire, υπολογίστε τώρα και λίγο ερπιστική στο τέλος για να έχουν πιάσει τα σκι στο έδαφος, ώστε όταν παει να γυρίσει από το torque, να εχει κάποια αντίσταση μια και δεν μπορείτε εκεί εσείς να το ελέγξετε με τα ποδοστήρια.
Η δεύτερη περίπτωση είναι όταν το στροφείο κόψει το ουραίο όλο μαζί, με το κάθετο σταθερό , τότε προσπαθείς το γρηγορότερο να πιάσεις έδαφος η θάλασσα, ότι έχεις από κάτω σου με αυτοπεριστροφή πάλι , αλλά υπολόγισε ότι σε αυτήν την πτήση θα γυρίζεις και εσύ και όχι μόνο το στροφείο.
Αυτό είναι σπάνια περίπτωση να το πάθεις σε ύψος, συνήθως το παθαίνεις στο έδαφος, όποτε και κάθεσαι αμέσως χωρίς πρόβλημα.
Για να το βρούμε πρέπει να έχουμε βάλει σημάδια από πριν, είτε στο έδαφος βουνά, βίλες, καμινάδες, δρόμοι σε συνδυασμό με την πυξίδα (VERY), είτε με τα όργανα συνήθως GPS, που με τις ενδείξεις τους μας γυρίζουν (SVFR), καλό είναι να ξέρουμε και τις δυο περιπτώσεις.
Γιατί μπορεί με συννεφιά χαμηλή, να είναι δύσκολο να έχεις συνολική εικόνα του εδάφους, άρα και να βρίσκεις τα σημάδια (VFR), οπότε χάνεσαι.
Αλλά και αν χάσεις το ρεύμα και δεν έχεις όργανα, καλό είναι να μπορείς με εξωτερική παρατήρηση να ξέρεις που είσαι.
Προσέγγιση, κανονική, βαθειά, ερπιστική, βαρεία προσγείωση, κάθετη, 60
Αυτοπεριστροφή, ευθεία και 180
Είναι η βασική άσκηση για να σου δώσει την βεβαιότητα και την σιγουριά για το ελικόπτερο, πάντα μέσα σου είχες την αμφιβολία, τώρα πρέπει και να δεις στην πράξη την θεωρία . Βγάλε από μέσα σου τον φόβο και με απαλές κινήσεις ακολούθησε αυτά που ξέρεις και θα κυλήσουν όλα ομαλά όπως τα έχεις σχεδιάσει, δες έξω το σημείο που σε ενδιαφέρει.
Πάρε την ταχύτητα που πρέπει, κόψε τη μανέτα και κράτα τις στροφές του στροφείου στα πράσινα, άρχισε να υπολογίζεις τον χώρο που θες να καθίσεις και συνέχισε μέχρι να τον πλησιάσεις. Τώρα που το έδαφος έρχεται γρήγορα πάνω σου κόψε ταχύτητα με το κύκλοτρο, έλα παράλληλα με το έδαφος (flair) και λίγο πριν νομίσεις ότι έπιασες, σήκωσε το σύνθετο για να μαλακώσεις το άγγιγμα με το έδαφος.
Το ίδιο είναι και η 180 με δυο βασικές διαφορές, η πρώτη είναι ότι δεν έχεις εξ αρχής το σημείο προσγείωσης ορατό, η δε δεύτερη ότι με την στροφή χάνεις πολύ ύψος, που σημαίνει ότι το σημείο προσγείωσης πρέπει να είναι πολύ κοντύτερα από ότι στην χωρίς 180 αναγκαστική.
Εάν θέλουμε από το σημειο της αιώρησης , μπορούμε να ξανα απογειωθούμε για ένα κύκλο ακόμη, εφόσον και η κυκλοφορία το επιτρέπει. Πάντως στις πρώτες ώρες της εκπαίδευσης η πλήρης προσγείωση είναι επιβεβλημένη, γιατί ξεκουράζει τον μαθητή αλλά και του δίνει την αίσθηση της σιγουριάς.
Περιορισμένου χώρου, κεκλιμένου πεδίου
Μια από τις πιο επικίνδυνες προσγειώσεις είναι όταν το έδαφος που θα καθίσουν τα σκι είναι με κλήση. Και εδώ έχουμε τον βασικό κίνδυνο να κόψουμε την ουρά με απότομο σκάσιμο, οπότε το στροφείο θα παίξει πάνω κάτω και θα περάσει τα επιτρέπομε α' όρια, ειδικά σε ελικόπτερο με πολλά πτερύγια.
Πρέπει κατ' αρχάς να έρθουμε σε αιώρηση παράληλα με την κλίση και οχι καθετα , και μετά αρχίζουμε την προσγείωση ακουμπώντας πρώτα το σκί που ειναι ποιό κοντά και μετα το αλλο , βοηθώντας με το κύκλοτρο που θα ερθει πιά πλάγια, οπως και η κλίση του εδάφους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου