Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή

Επανάσταση στην εξωσωματική γονιμοποίηση με τη μέθοδο της υαλοποίησης

Νέα δεδομένα στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης φέρνει και στη χώρα μας η υαλοποίηση, η νέα επαναστατική μέθοδος που σχεδιάστηκε στην Ιαπωνία και εφαρμόζεται ήδη σε Αμερική, Αυστραλία, Ισπανία και Ιταλία. Μάλιστα, σε τέσσερις περίπου μήνες περιμένουμε στη χώρα μας να έρθει στον κόσμο το πρώτο βρέφος με αυτή τη μέθοδο.

Του Παναγιώτη Αθανάσαινα patha@kathimerini.gr

«Πρόκειται για μια μικρή επανάσταση στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, καθώς μέχρι σήμερα η επιστήμη μας έδινε τη δυνατότητα να καταψύχουμε μόνο έμβρυα», εξήγησε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου ο διαπρεπής χειρούργος-γυναικολόγος Δρ. Μηνάς Μαστρομηνάς, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και σε προβλήματα γονιμότητας. «Έχουμε πλέον τη δυνατότητα να καταψύχουμε ωάρια, να τα αποψύχουμε όταν η γυναίκα θέλει να αποκτήσει παιδί και στη συνέχεια να τα γονιμοποιούμε και να τα τοποθετούμε στη μήτρα της».

Ο Δρ. Μηνάς Μαστρομηνάς

Η συνέντευξη τύπου δόθηκε στο πλαίσιο του «3ου Διεπιστημονικού Συμποσίου για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή» που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 27 Σεπτεμβρίου με τη συμμετοχή επιστημόνων-πρωτοπόρων στον τομέα, κυρίως από την Αμερική και την Ιαπωνία. Το φετινό συμπόσιο μάλιστα συμπίπτει με την επέτειο τριάντα ετών από τη γέννηση της Λουίζ Μπράουν, του πρώτου παιδιού που ήρθε στον κόσμο με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Με τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification), κάθε γυναίκα μπορεί να καταψύξει πέντε έως δέκα ωάρια - τόσα απαιτούνται συνήθως για την επιτυχία της μεθόδου - και να τα χρησιμοποιήσει όποτε εκείνη θελήσει εάν για οποιοδήποτε λόγο τα ωάρια της τότε δεν μπορούν να γονιμοποιηθούν. Ήδη, στις χώρες που εφαρμόζεται η υαλοποίηση έχουν γεννηθεί περισσότερα από 1.400 παιδιά, ενώ η χώρα μας είναι η έκτη στον κόσμο και η τρίτη στην Ευρώπη που θα αποκτήσει παιδί με τη μέθοδο αυτή.

Πολλά τα πλεονεκτήματα

Τα πλεονεκτήματα της νέας μεθόδου είναι πολλά, όπως εξήγησε ο Δρ. Μαστρομηνάς. Από ηθική άποψη, το κυριότερο πλεονέκτημα είναι ότι σε περίπτωση που η γυναίκα δεν επιθυμήσει ποτέ να τα χρησιμοποιήσει, μπορεί να επιλέξει την καταστροφή των ωαρίων, χωρίς τα ηθικά διλήμματα των περιπτώσεων καταστροφής γονιμοποιημένων εμβρύων. Το ίδιο ηθικό δίλημμα επίσης πλέον εξαλείφεται στις περιπτώσεις χωρισμού του ζευγαριού, ή σε περίπτωση θανάτου ενός εκ του άντρα ή της γυναίκας.
Ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα της αφορά τις περιπτώσεις χημειοθεραπείας ή υποβολής σε ακτινοβολίας, όπου καταστρέφονται ωοθήκες, ενώ παρουσιάζεται και πρόωρη εμμηνόπαυση. Έτσι, η γυναίκα μπορεί να προχωρήσει σε υαλοποίηση ωαρίων πριν την εφαρμογή της θεραπείας, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει μετά το πέρας της, όταν βέβαια τα επίπεδα των φαρμάκων στον οργανισμό της μειωθούν και καταστεί ασφαλής η κύηση. Ειδικά για τις περιπτώσεις αντικαρκινικής θεραπείας, η γυναίκα μπορεί να προχωρήσει και σε κατάψυξη ωοθηκικού ιστού, ο οποίος στη συνέχεια επαναμοσχεύεται μετά το τέλος της θεραπείας.


Όπως ανέφερε ο Δρ. Μαστρομηνάς, μέχρι σήμερα, στη χώρα μας έχουν πραγματοποιήσει κατάψυξη ωαρίων με τη μέθοδο της υαλοποίησης, μία εκ των οποίων αναμένεται να γεννήσει σε τέσσερις περίπου μήνες. Η υαλοποίηση, γενικά, είναι η διαδικασία μετατροπής ενός υλικού σε μια υαλώδη μορφή η οποία είναι ελεύθερη από κρυσταλλική δομή. Στη διαδικασία της κατάψυξης χρησιμοποιείται αυξημένη συγκέντρωση κρυοπροστατευτικού μέσου με ταυτόχρονη πολύ γρήγορη μείωση της θερμοκρασίας. Έτσι, προστατεύεται το ωάριο από τις πιθανές βλαπτικές επιδράσεις που μπορεί να έχει το κρυοπροστατευτικό μέσο, ενώ αποφεύγεται η υπερβολική αφυδάτωση, ενώ σημαντικότερα, το ωάριο δεν κινδυνεύει από τη δημιουργία ενδοκυττάριων κρυστάλλων πάγου.

Ήπια πρωτόκολλα διέγερσης

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, τα πρωτόκολλα διέγερσης των ωοθηκών που χρησιμοποιούνται στην εξωσωματική γονιμοποίηση έχουν στόχο τον αυξημένο αριθμό ωαρίων, που οδηγεί σε υψηλά ποσοστά εγκυμοσύνης, απαιτούν όμως μεγάλες δόσεις φαρμάκων, συχνό αιματολογικό και υπερηχογραφικό έλεγχο ενώ έχουν αυξημένο κόστος και ενέχουν κινδύνους όπωςη υπερδιέγερση των ωοθηκών.

Τα τελευταία χρόνια όμως, παρατηρείται στροφή προς τα λεγόμενα «ήπια πρωτόκολλα διέγερσης», με μικρότερες δόσεις φαρμάκων και λιγότερα αριθμητικά, αλλά καλύτερα ποιοτικά ωάρια. Με τη νέα αυτή προσέγγιση η γυναίκα εντάσσει ευκολότερα τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης στην καθημερινότητα της, ενώ δίνεται η ευκαιρία για περισσότερες προσπάθειες με πολύ μικρότερο κόστος. Ενώ, εξίσου σημαντικά, αποφεύγονται οι πολύδυμες κυήσεις που συνιστούν πάντοτε αιτία αυξημένης ανησυχίας τόσο για τη μητέρα όσο και για τους γιατρούς της.

www.kathimerini.gr