Για τη Δαρβινική εξέλιξη !

Οι απόψεις ενός ιατρού- μαθηματικού


Το θαύμα !

(Βασιλείου Νοϊτσάκη-Αναπλ.Καθηγητού Οικοφυσιολογίας
Τομέας Λιβαδοπονίας και Θηραμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης)

Κάνοντας έντονη κριτική στο νεοδαρβινικό μοντέλο της εξελίξεως του Dawkins, που αναφέρθηκε σε προηγούμενο άρθρο (Μεταλλάξεις-Φυσική επιλογή), ο Schutzenberger πάει να τελειώση τη συνέντευξή του χαρακτηρίζοντας τις θεωρίες της εξελίξεως ως θαύματα. Και το ενδιαφέρον είναι οτι, ο ερωτώμενος για την έννοια του θαύματος, αν και μαθηματικός ειδικευμένος στην πληροφορική, απαντά,όπως άλλωστε και όλοι μας, οτι θεωρεί το θαύμα ως γεγονός του οποίου η πιθανότης να πραγματοποιηθή ειναι ελάχιστη (infime) και ως ένα βαθμό τολμά να πή γεγονός υπερφυσικό (ultracosmologique).


Παραθέτει δε ως παράδειγμα τον ελέφανα : για να γίνη ενας σωστός ελέφαντας, δεν αρκεί να προικισθή ξαφνικά με μιά προβοσκίδα, χρειάζεται και ένα όργανο εντελώς διαφορετικό απο τα μέχρι τούδε, την παραεγκεφαλίδα, η οποία πρέπει να τροποποιηθή για να μπορή να θέση σε λειτουργία, δια μέσου του συστήματος των νευρικών συνάψεων, την αρμονική και συντονισμένη κίνηση της προβοσκίδας του ελέφαντα. Ομως παρατηρώντας την ιστορία της εξελίξεως, αυτό θα απαιτούσε δωδεκάδες και δωδεκάδες χιλιάδες θαυμάτων. 

Επίσης , για να πραγματοποιηθούν οι παρατηρούμενες κατευθυντήριες τάσεις στην εξέλιξη, απαιτείται η συνεχής προσθήκη μεταλλάξεων επι μεταλλάξεων πρός μια κατεύθυνση εντελώς καθορισμένη, όπως ειναι : το συνεχώς πολιπλοκώτερο καθιστάμενο νευρικό σύστημα, η εσωτερικοποίηση (interrorisation) των αναπαραγωγικών διεργασιών, εμφάνιση οστών, οφθαλμών, εμπλουτισμού των διανοητικών λειτουργιών κλπ. Ολα αυτά ειναι μια σειρά θαυμάτων, των οποίων η συσσώρευση εχει ως αποτέλεσμα ν' αυξάνη η πολυπλοκότητα και η αποτελεσματικότητα των οργανισμών. 

Απ' αυτή την αποψη ο προτεινόμενος όρος "μαστόρεμα" (brigolage) απ' τον Francois Jacob ειναι όμορφος σαν λέξη, αλλά δεν δίνει καμμιά εξήγηση γιατί φτάσαμε στο πολύπλοκο αυτό λειτουργικό σύστημα των ζώντων οργανισμών. Και οταν προς το τέλος ο συντάκτης τον ερωτά αν θεωρή την εμφάνιση του ανθρώπου θαύμα, ο Schtzenberger απαντά αδίστακτα : "Φυσικά και μου φαίνεται, συνεχίζει, οτι με τη δική μου τη φωνή ενώνεται η φωνή και άλλων βιολόγων, που θέτουν σε αμφισβήτηση τη θεωρία του δαρβινισμού, που ήταν στη μόδα εδώ και είκοσι χρόνια "


Η θεωρία της εξελίξεως ειναι εντελώς ανίκανη να δώση μιά πειστική εξήγηση της σχεδόν ταυτόχρονης εμφανίσεως πολυάριθμων βιολογικών συστημάτων, που διακρίνουν τον άνθρωπο απο τους ανώτερους πιθήκους, όπως η διποδία με σύγχρονες μεταβολές του κρανίου και αναμφιβόλως της παραεγκεφαλίδος. Εναν ανθρωπο πολύ ικανό, με παρα πολύ μεγάλη λεπτότητα κινήσεων των δακτύλων του χεριού, που εμφανίζει ικανότητα λόγου και διανοήσεως. Κάθε ενα απ' αυτά τα χαρακηριστικά θα ήταν δώρο, που θα φιλοδοξούσε μια οικογένεια πιθήκων να δώση " η καλή νεράϊδα" στους απογόνους της. Είναι εξαιρετικά μοναδικό οτι αυτά τα δώρα αναπτύχτησαν στους ανθρώπους ταυτοχρόνως. 

Το γεγονός οτι πολλοί ομιλούν περί προϋπάρξεως όλων αυτών των χαρακτηριστικών στα ψάρια της προκαμβρίου περιόδου (τα οποία δια της εξελίξεως έφθασαν ως τον άνθρωπο), δηλώνει λογική ανεπάρκεια. Ακόμη και αν δεχθούμε τις απόψεις της νέας θορυβώδους θεωρίας της κυβερνιτικής και του χάους, υπάρχει στον ανόργανο κόσμο μια εξαιρετικά μεγάλη πολυπλοκότητα, η οποία όμως συγκρινόμενη με αυτή των οργανισμών εμφανίζεται πολύ φτωχή και εν πάσει περιπτώσει, οχι λειτουργική. 

Κανένας αλγόριθμος δεν μας επιτρέπει να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα της ζωής, που εχει χαρακτήρα λειτουργικό, σ' αντίθεση πρός ό,τι συμβαίνει στο φυσικοχημικό κόσμο. Και στην τελική ερώτηση του συντάκη: πως οφείλουμε να εκλάβουμε όλες τις παραπάνω θέσεις του, ο Schutzenberger μιλά για την "ανθρωπική αρχή", σύμφωνα με την οποία ο κόσμος ολος δημιουργήθηκε χάριν του ανθρώπου.Απο εδώ και πέρα όμως , δηλώνει, περάσαμε τα όρια της επιστημονικής συζητήσεως. 

Ο Schutzenberger , συνεπής προς τις αρχές του αγνωστικισμού, τελειώνει τη συνέντευξή του χωρίς ν' αναφέρη καθόλου τον Θεό ως αρχικό και τελικό αίτιο, ούτε και θα το περίμενε κανείς. Ομως η έννοια της λειτουργικής πολυπλοκότητος της ζωής που διατρέχει το κείμενο της συνενέύξεώς του, ιδίως προς το τέλος, δίνει την αίσθηση οτι Τον υπονοεί...


Φαίνεται ότι, οταν η απροκάλυπτη ιατρική συνδιασθή με την άτεγκτη λογισμική της πληροφορικής, μπορεί να οδηγήση στην αλήθεια που λέει-επιτρέψτε μου να τη διατυπώσω λαϊκά-χωρίς Θεό δεν γίνεται τίποτε.


(Απο το περιοδικό "Η ΔΡΑΣΙΣ ΜΑΣ" Τεύχος 347, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1997)